Verslag Symposium Biologisch heel (on)logisch II
Ruim drie jaar na het symposium “Biologisch, eigenlijk heel (on)logisch?” organiseerde Hygieia in samenwerking met GKZ op 27 september 2010 een vervolg op dit drukbezochte symposium. Tijdens “Biologisch, eigenlijk heel (on)logisch? II” ging er speciale aandacht uit naar de rol van de consument binnen de biologische veehouderij.
Ter inleiding van het symposium werd er gestart met een aflevering van de serie Keuringsdienst van Waarde over “sterrenvlees”. In deze aflevering zochten journalisten uit over de relatie tussen dierenwelzijn en vlees met extra sterren. Het idee van dit “sterrenvlees” is dat de consument de keuze krijgt om door extra te betalen een varken een beter kwaliteit van leven te geven.
Een van de sprekers, Maarten Rooijakkers, was ook voor deze uitzending geïnterviewd en zodoende kon hij het fragment in perspectief plaatsen.
De middag werd vervolgens ingeleid door de dagvoorzitter Jules de Rojer. De heer de Rojer is tevens de voorzitter van de GKZ. Het programma was deels aangepast doordat de sprekers van het Centraal Bureau voor Levensmiddelen (CBL) en het ministerie van Land, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) door omstandigheden afwezig waren.
Thema Dierwelzijn en Ethiek
Dr. Franck Meijboom, ethicus aan de faculteit Diergeneeskunde trapte af met de eerste lezing in het thema dierwelzijn en ethiek. Als je wil komen tot een bevredigend antwoord op de vraag hoe je dierenwelzijn verbeterd, moet je als eerste met alle betrokken partijen de discussie aan gaan. Tot zover valt te concluderend dat de keuze voor biologisch geproduceerd vlees logisch is, omdat er vanuit de consument er een duidelijke vraag is naar verantwoord geproduceerde producten. Daar staat wel tegenover dat het de vraag is of biologisch vlees daadwerkelijk het beste antwoord is op de vraag naar een verantwoorde vleesproductie. Om het dierenwelzijnvraagstuk op te lossen, moet opnieuw gekeken worden naar vraag wat verantwoord produceren betekent. Daarna kan pas bepaalt worden of dat biologisch geproduceerd vlees ook daadwerkelijk het juiste antwoord is.
Maarten Rooijakkers is bestuurder bij de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (zLTO) en varkenshouder. In zijn presentatie ging hij verder in op het sterrensysteem van de dierenbescherming wat in het fragment van de Keuringsdienst van Waarde aan de orde kwam. Hij gaf aan dat het sterrensysteem niet ontworpen is voor het varken, maar voor de consument. Het aanbod bepaalt voor een groot deel de vraag. Hoe vlees dus verkort wordt is daarom een zeer belangrijke factor voor de manier waarop varkens gehuisvest worden.
– Presentatie volgt –
Marcel van Tongeren is varkenshouder bij het varkensproefbedrijf Raalte. In dit bedrijf wordt onderzoek gedaan naar de effecten van de leefomgeving op het welzijn van de varkens. Tijdens zijn presentatie presenteerde hij de tien behoeften van de varkens. In zijn opinie is de biologische varkenshouderij op de goede weg. Wat op dit moment nog wel een probleem is, is de relatief hogere biggensterfte in vergelijking met de reguliere houderij. Vermoedelijk komt dit omdat bij de huidige generatie varkens de verhoogde productie ten kosten is gegaan van de moedereigenschappen van de zeug. Door het opnieuw selecteren op zeugen met goede moedereigenschappen is mogelijk de sterfte onder de biggen terug te dringen binnen de biologische varkenshouderij.
– Presentatie volgt-
Thema Volksgezondheid en Diergezondheid
Onderzoeker Dr. Boyd Berends is onderzoeker veterinaire volksgezondheid (VPH) bij het Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS). In zijn lezing behandelde hij de verschillende risico’s voor het milieu en de volksgezondheid tussen de verschillende varkenshouderij systemen. Zowel de reguliere als de biologische varkenshouderij kunnen goed van elkaar leren. Het is wel belangrijk om hierbij bewust te zijn dat het varkensvlees van de biologische varkenshouderij niet zozeer gezonder is als regulier varkensvlees. Het verschil tussen beide systemen ligt vooral op het gebied van duurzaamheid.
Drs. Bas Kolpa is varkensdierenarts bij de Universitaire Landbouwhuisdieren Praktijk (ULP). Hij is van mening dat de biologische varkenshouderij innovatiever kan. De reguliere varkenshouderij heeft bijvoorbeeld al veel verbeterd op het gebied van dierenwelzijn, en heeft tegenwoordig veel overeenkomsten met wat vroeger de scharrelvarkendhouderijen waren.
Drs. Gerdien Kleyer is dierenarts/onderzoeker bij Institute for Ethobotany and Zoopharmacognosy (IEZ). Tevens is ze varkensdierenarts en trainer bij Practical Trainer Center + (PTC+). Zij vraagt aan het begin van haar lezing een applaus voor de biologische varkenshouders. Volgens haar zijn deze juist erg innovatief aangezien er maar zo’n 60 zijn in heel Nederland en ze aan heel veel projecten mee doen. Mevrouw Kleyer vraagt zich af in welke wereld we willen leven. Willen we alle dieren binnen houden, enkel uit angst voor een paar bacteriën? Tijdens haar presentatie ontstaat een stevige discussie met de zaal. Ter afsluiting van haar verhaal doet mevrouw Kleyer een oproep aan HYGIEIA om aan de slogan “healty animals, healty people”, healty planet toe te voegen.
Thema Consument
Tijdens de laatste presentatie worden de voorlopige resultaten uit het consumentenonderzoek naar varkensvlees van het bedrijf Outsight gepresenteerd door Bart Hooijer. Hij verteld dat de consument het meest voelt voor het concept gezond leven (geen antibiotica, en gezonde dieren), terwijl de varkenshouder de meeste oren heeft naar het concept lekker leven (keuze vrijheid en speeltjes voor de zeug). Er blijkt dus een belangrijke discrepantie te zijn tussen de wens van de zeugenhouder en de consument.
Het symposium werd afgesloten met een maaltijd met onder andere heerlijke broodjes biologische bal zodat mensen onder het genot van een glaasje biologische wijn verder konden discussiëren.
HYGIEIA & GKZ willen de zaal, alle sprekers en de vrijwilligers hartelijk danken voor hun inzet en bijdrage aan de discussie!
Nieuwsgierig geworden of wil je bepaalde presentaties nog eens terugkijken? Wil je weten hoe het ministerie van LNV er over denkt? Check dan de presentaties op de site!
