Prof. dr. Lapo Mughini-Gras

Ik ben Lapo Mughini-Gras, hoogleraar ‘Voedselveiligheid en Volksgezondheid’ aan de Faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht, en topexpert ‘One Health Risk Analysis’ bij het RIVM. Mijn werk draait om één centraal thema: begrijpen hoe ziekteverwekkers van dieren op mensen kunnen overspringen, en wat we kunnen doen om dat te voorkomen.

Ik studeerde summa cum laude af in diergeneeskunde aan de Universiteit van Bologna (Italië, 2008), waar mijn fascinatie ontstond voor de verbinding tussen mens, dier en milieu. Na mijn afstuderen werkte ik een jaar als specialist ongediertebestrijding (pest manager) in opleiding bij de milieuhygiëne-inspectiedienst van de gemeente Bologna. Mijn nieuwsgierigheid naar wetenschap en voedselveiligheid bracht me ertoe om een promotietraject te starten. In 2013 promoveerde ik aan het Istituto Superiore di Sanità – het Italiaanse RIVM – op de bronopsporing van Salmonella en Campylobacter. Later specialiseerde ik me verder in veterinaire volksgezondheid aan de Universiteit van Perugia (2015), en volgde aanvullende epidemiologische trainingen aan het Royal Veterinary College in Londen, de Universiteit van Aberdeen, en bij de CDC in Atlanta.

In 2011 kwam ik voor 9 maanden naar Nederland als stagiair bij het RIVM. Twee jaar later begon ik daar, in combinatie met de Universiteit Utrecht, als postdoctoraal onderzoeker. Mijn betrokkenheid bij de UU groeide in de loop der jaren: in 2018 werd ik benoemd tot universitair hoofddocent bij het PHS/IRAS, en in 2024 tot hoogleraar. Parallel daaraan volgde ik bij het RIVM een vergelijkbaar traject, van postdoc naar senior epidemioloog en uiteindelijk topexpert. Momenteel werk ik fifty-fifty bij de Universiteit Utrecht en het RIVM.

In mijn onderzoek richt ik me op de epidemiologie en risicobeoordeling van zoönosen, met name voedselgerelateerde infecties en antimicrobiële resistentie. Met behulp van kwantitatieve methoden probeer ik te achterhalen waar deze infecties vandaan komen, hoe ze zich verspreiden, welke factoren het risico vergroten en wat de gevolgen zijn voor gezondheid en maatschappij. Mijn doel is om met data en wetenschappelijk inzicht bij te dragen aan beleid dat onze volksgezondheid écht versterkt, binnen een One Health-benadering.

Naast onderzoek geef ik met veel plezier onderwijs aan studenten diergeneeskunde, geneeskunde, biomedische en agrarische wetenschappen, maar ook aan promovendi en jonge professionals. Ik vind het inspirerend om samen met hen na te denken over de toekomst van de volksgezondheid.

Internationaal ben ik actief als lid van de Foodborne Disease Burden Epidemiology Reference Group (FERG) van de WHO, het BIOHAZ-expertpanel van de EFSA, het SDa-expertpanel, en de Adviesraad van ZonMw. Tot nu toe heb ik ruim 180 wetenschappelijke artikelen gepubliceerd in internationale tijdschriften. Wat mij echter het meest motiveert, is het inzetten van veterinaire kennis en kunde, in samenwerking met andere disciplines, om met elk onderzoek weer een stap dichter te komen bij veiliger voedsel voor iedereen.